T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
ŞIRNAK / IDİL - İdil Rehberlik ve Araştırma Merkezi
Disleksi konusunda dikkat çekmek ve farkındalık oluşturmak amacıyla Bakanlığımıza bağlı eğitim kurumlarımızda Ekim ayının ilk haftası Disleksi Haftası, Ekim ayının ilk haftasının Perşembe günü de Dünya Disleksi Günü olarak Belirli Gün ve Haftalar Çizelge' sinde yer almakta olup disleksi konusunda farkındalık çalışmaları yapılmaktadır.
Disleksi, özel öğrenme güçlüğü gruplarından biri olup normal veya normal üstü zekaya sahip olan bireylerde okuma becerilerinde yaşanan güçlük olarak açıklanmaktadır. Disleksi olan çocuklar, okuma becerilerini edinmekte ve/veya geliştirmekte zorlanmaktadırlar. Özel öğrenme güçlüğü olan çocuklar en yaygın olarak okuma güçlükleri yaşamaktadır. Bu çocukların büyük çoğunluğu (%60-%90) yaşadıkları okuma güçlüklerinden dolayı özel öğrenme güçlüğü tanısı almaktadır.
Disleksi olan çocuklar, rehberlik ve araştırma merkezleri tarafından düzenlenen Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporu ile özel eğitim ihtiyacı olan diğer akranlarına sunulan tüm özel eğitim hizmetlerinden yararlanmaktadır.
Disleksi olan öğrencilerimiz, Bakanlığımıza bağlı okullarda kaynaştırma/bütünleştirme uygulamaları yoluyla eğitim almakta ve bu kapsamda sağlanan destek eğitim hizmetlerinden faydalanmaktadır. Bu öğrencilerimize eğitim hayatları boyunca her alanda destek sağlanmaya devam edilmekte olup, Disleksi Haftası ve Dünya Disleksi Günü kapsamında da disleksi konusuna dikkat çekmek ve bu konuda toplumsal düzeyde farkındalık oluşturulmasını sağlamak amacıyla Bakanlığımıza bağlı tüm eğitim kurumlarında etkinlikler yapılmasına yönelik çalışmalar sürüdürlmekte olup, diğer özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerimiz gibi disleksi olan öğrencilerimizin ve ailelerimizin de yanında olduğumuzu belirtmek isteriz.
Disleksi Nedir? Disleksi, ilk kez İngiliz Doktor Morgen tarafından 1896 yılında tanımlanmıştır. Morgen'a göre Disleksi"Doğuştan kelime körlüğüdür."Okuma yazma matematik gibi akademik becerilerde görülen gelişimsel bir özel öğrenme güçlüğüdür.
Amerika Psikiyatri Birliği'nin tanımına göre Özel Öğrenme Güçlüğü; zekâsı normal ya da normalin üstünde olan bireylerin, standart testlere göre yaş, zekâ düzeyi ve aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda okuma, matematik ve yazılı anlatım düzeyinin beklenenin önemli ölçüde altında olmasıyla tanısı konulan bir bozukluktur.
Avrupa Disleksi Derneğine göre disleksi tanımı "Disleksi; okuma, heceleme ve yazma becerilerini edinmede nörolojik kökenli bir farklılıktır."
ü Çocuğun Zekâ Düzeyinin Normal Olmasına,
ü Hiçbir Fiziksel / Duygusal Bozukluğun Bulunmamasına,
ü Normal ve Yeterli Bir Eğitim Alıyor Olmasına,
ü Sosyo-kültürel Çevrenin Uygun Olmasına rağmen ortaya çıkabilir.
Disleksi Ne Değildir?
· Disleksi zihinsel bir engel değildir.
· Disleksi bir hastalık değildir. Tıbbi bir tedavisi, ilacı yoktur.
· Disleksi duyu organları ( görme , işitme...), duygusal, davranışsal bozukluklar nedeniyle öğrenememe durumu değildir.
· Disleksi her seferinde üstün zekâlı olmak değildir.
Ø Çocuklar her zaman hem evde hem okulda 'güvenli bir yer' olduğunu bilmeye ihtiyaç duyarlar. Evde ve okulda destek olun.
Ø Öğretmenleri ile ve arkadaşları ile iletişim halinde olun.
Ø Aşamalı olarak bağımsızlığını cesaretlendirin ama çocuk hazır olmadan desteğinizin devam edeceğini çocuğa hissettirin.
"Ub ayızyı kouyaiblioryansınzı" öğrenme güçlüğü çeşidi olan disleksinin bir rahatsızlık olduğunu fark ediyorsunuz demektir. Çünkü disleksili çocuklar için tüm yazılar böyle.
Disleksi; okuma, heceleme ve yazma becerilerini edinmede nörolojik kökenli bir farklılıktır. Yaşıtlarıyla denk veya daha ileri zekâya sahip bireylerin; öğrenilecek konu ya da beceriyi farklı algılama ve buna bağlı olarak farklı yorumlaması sonucu gözlemlenebilen bir bozukluktur.
Disleksili çocuklar, dünyayı farklı görüyorlar ve farklı öğreniyorlar. Bu çocuklarımız dışlanmamalı. Aksine ilgi ve yetenekleri doğrultusunda kapasitelerini en üst düzeyde kullanabilmeleri, toplumsal yaşama hazırlanabilmeleri için toplumu oluşturan tüm katmanların disleksi ve benzeri güçlükler bağlamında farkındalık geliştirmesi, olumlu tutumlar edinmesi, bu yolla sosyal kabulün gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle 1-7 Kasım Disleksi Farkındalık Haftası önem arz etmektedir.
Unutmayın, her çocuk öğrenir. Bazen aynı anda, bazen farklı anda, bazen aynı yolla, bazen farklı yolla. Onlar doğru eğitim metodları ve farklı öğretim yöntemleriyle başarılı bir dahi olabilirler. Bizlere düşen bu çocuklarımızın öğrenme zamanlarını ve yollarını keşfedip onlara uygun eğitimi vermektir.
Disleksi Tedavi Edilebilir Mi?
Araştırmalar gösteriyor ki ilkokul 1-2 ve 3. Sınıflarda tanı ve tespiti yapılmış ve özel eğitim müdahalesinde bulunulmuş çocukların % 83' ü eğitim yaşantılarına sorunsuz olarak devam edebilmektedir. Süre ve yüzdeler eğitimin alınış süresi ve kalitesiyle değişkenlik gösterebilir.
Ailelere Öneriler;
Ø Çocuğunuzun gelişimini yakından takip edin, farklılıkları uzmanlara danışın.
Ø İstenmeyen sosyal hatalardan kaçınmak için çocuğa yapılandırılmış ve destekleyici bir çevre sağlayın.
Ø Başarı duygusunu tatmasını sağlamak ve donanımını arttırmak için çocuğunuzun özelliklerine uygun sportif ve sanatsal aktivitelere yönlendirin.
Ø Çocuklarınıza yaşadıkları problem karşısında güçlü ve zayıf yanları gösterilmeli ve mücadele teknikleri konusunda yardımcı olmalısınız.
Önemli olan yapamadıkları değil, yapabildiklerinin farkına varmaktır. Unutmayın DİSLEKSİ bir hastalık değil, öğrenme şekillerindeki farklılıktır.
